Từ bài học trước đây việc nhập ốc bươu vàng để phát triển kinh tế đã trở thành đại dịch làm điêu đứng ngành nông nghiệp Việt Nam và đến nay, loài này vẫn đang tiếp tục gây hại cho mùa màng. Ngoài ra, các loài khác như: rùa tai đỏ, tôm hùm nước ngọt,... cũng là những loài được quốc tế cảnh báo xâm hại nguy hiểm, tác động tiêu cực đến đa dạng sinh học, các ngành kinh tế nhưng vẫn tiếp tục được nhập khẩu, phát tán và nuôi trồng tự phát tại Việt Nam. Bên cạnh đó, hệ sinh thái tự nhiên Việt Nam còn chịu sự xâm hại của các loài ngoại lai du nhập theo các con đường tự nhiên như: cây mai dương (Mimosa pigra), bọ cánh cứng hại dừa (Brontispa longissima), cây trinh nữ móc (Mimosa diplotricha),...

Theo các quy định pháp luật hiện hành, việc phân công trách nhiệm quản lý nhà nước về loài ngoại lai xâm hại đã được quy định cụ thể cho từng bộ ngành, địa phương. Tuy nhiên công tác quản lý sinh vật ngoại lai xâm hại còn nhiều khó khăn, hạn chế: nhận thức của các cơ quan quản lý và nhân dân về tác hại của sinh vật ngoại lại xâm hại còn hạn chế; quy định về quản lý loài ngoại lai xâm hại tại Luật Đa dạng sinh học còn chung chung. Do vậy, trong thực tế, pháp luật chưa mang tính bao quát, dự báo đến các trường hợp xảy ra trong thực tiễn. Các chế tài xử lý các hành vi vi phạm quy định về quản lý loài ngoại lai xâm hại chưa được thống nhất. Nguồn tài chính để thực hiện các hoạt động tuyên truyền, đào tạo, tập huấn, điều tra, đánh giá, kiểm soát, diệt trừ các loài ngoại lai xâm hại rất hạn chế. Nguồn nhân lực và năng lực để quản lý, kiểm soát loài ngoại lai xâm hại chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. thiếu các kỹ năng nhận dạng và xác định chính xác loài ngoại lai xâm hại; các biện pháp, công nghệ để kiểm soát loài ngoại lai xâm hại còn hạn chế; cần đầu tư nghiên cứu, chuyển giao công nghệ để kiểm soát các loài ngoại lai xâm hại nhưng chưa được thực hiện. thiếu các kỹ năng nhận dạng và xác định chính xác loài ngoại lai xâm hại; các biện pháp, công nghệ để kiểm soát loài ngoại lai xâm hại còn hạn chế.

            Do đó, nhằm quản lý tốt các loài ngoại lai xâm hại, Ngày 04 tháng 11 năm 2019, Văn phòng Chính phủ đã ban hành Công văn số 10063/VPCP-NN. Theo đó, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, các bộ, ngành, địa phương và cơ quan liên quan xây dựng dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý, kiểm soát loài ngoại lai xâm hại. Trong đó cần tập trung vào các giải pháp hữu hiệu để ngăn chặn các hành vi vi phạm các quy định pháp luật về nuôi trồng, phát triển, kinh doanh loài ngoại lai, các biện pháp kiểm soát, hạn chế tác động tiêu cực của loài ngoại lai xâm hại./.